Η πρωτότυπη τηλεματική υπηρεσία ΠΕΡΚΑ που αναπτύσσεται με πρωτοβουλία της Νεφρολογικής Κλινικής, Τμήμα Ιατρικής, ΔΠΘ, σε συνεργασία με τις εταιρίες ALPHA Πληροφορική Α.Ε. και VIDAVO Ε.E., αφορά τη δημιουργία συστήματος για τη συλλογή των βιολογικών παραμέτρων που απαιτούνται για την παρακολούθηση της διαδικασίας της κατ’ οίκον περιτοναϊκής κάθαρσης, την αυτόματη αποστολή αυτών των στοιχείων και την βέλτιστη παρουσίασή τους στο ειδικό ιατρικό προσωπικό, ενώ συγχρόνως υποστηρίζει τη δυνατότητα επικοινωνίας ιατρού-ασθενούς, καθώς και τη γενική ενημέρωση του ασθενούς και των οικείων του.

Έχει αναπτυχθεί ειδικό σύστημα για τη συλλογή των στοιχείων που αναφέρονται παραπάνω και την αυτόματη αποστολή τους μέσω τηλεφωνικής γραμμής ή κινητής τηλεφωνίας. Επίσης έχει αναπτυχθεί ειδικό λογισμικό για την αρχειοθέτηση, επεξεργασία, διαχείριση και παρουσίαση των παραπάνω στοιχείων στον ειδικό ιατρό, με τη δυνατότητα για έξυπνη ειδοποίηση και συναγερμό. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται σε θέματα διαλειτουργικότητας, ώστε το σύστημα να επιτρέπει απρόσκοπτη επικοινωνία με άλλες συμπληρωματικές εφαρμογές (όπως για παράδειγμα ηλεκτρονικός φάκελος υγείας).

Η τηλεματική υπηρεσία έχει αναπτυχθεί αρχικά στα πλαίσια του έργου «ΠΕΡΚΑ – Κατ’ Οίκον Υποστήριξη Περιτοναϊκής Κάθαρσης», με Επιστημονικό Υπεύθυνο τον Καθηγητή Νεφρολογίας του ΔΠΘ Βασίλη Βαργεμέζη.  Το έργο έχει χρηματοδοτηθεί στα πλαίσια του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Μέτρο 2.1, Πρόγραμμα «Κοινοπραξίες Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης σε Τομείς Εθνικής Προτεραιότητας» που συγχρηματοδοτείται από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας, Υπουργείο Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Σήμερα η ερευνητική ανάπτυξη και υποστήριξη της υπηρεσίας ΠΕΡΚΑ συνεχίζεται και επεκτείνεται με την πρωτοβουλία του ΔΠΘ και τη συνδρομή των συνεργατών της κοινοπραξίας.   

Η υπηρεσία ΠΕΡΚΑ έχει τεθεί σε λειτουργία στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης και εξυπηρετεί ασθενείς της Θράκης. Για τους εξουσιοδοτημένους χρήστες, η υπηρεσία διατίθεται στον κόμβο https://portal.perka.gr/ 
 

 

Ακρωνύμιο	ΠΕΡΚΑ
Τίτλος	Κατ΄ Οίκον Υποστήριξη Περιτοναϊκής Κάθαρσης
Φορέας Χρηματοδότησης	ΓΓΕΤ, Υπουργείο Ανάπτυξης &  Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, Ευρωπαϊκή Ένωση
Πρόγραμμα	Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ΑΜΘ - Μέτρο 2.1 "Κοινοπραξίες Έρευνας και Τεχνολογίας σε Τομείς Εθνικής Προτεραιότητας"
Διάρκεια	Ιούνιος 2006 έως Μάϊος 2008
Προϋπολογισμός	640.000,00€
Δημόσια Δαπάνη	384.000,00€
Επιστημονικός Υπεύθυνος	Βασίλης Βαργεμέζης, Καθηγητής, Τμήμα Ιατρικής, ΔΠΘ
Κοινοπραξία	Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Τμήμα Ιατρικής, Κλινική Νεφρολογίας ALPHA Πληροφορική Α.Ε. VIDAVO E.E.
Ιστοχώρος	http://www.perka.gr/
Στόχοι	Το αντικείμενο του έργου ΠΕΡΚΑ είναι η σχεδίαση, ανάπτυξη και αξιολόγηση ενός συστήματος για την παρακολούθηση και διαχείριση των ασθενών με νεφρική ανεπάρκεια που υποβάλλονται σε κατ’ οίκον περιτοναϊκή κάθαρση.

 

 

Το 2006 η Νεφρολογική Κλινική του Τμήματος Ιατρικής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης στην Αλεξανδρούπολη έλαβε επιχορήγηση στα πλαίσια ανταγωνιστικού ερευνητικού προγράμματος για τη σχεδίαση, ανάπτυξη και αξιολόγηση πρωτότυπου συστήματος για την παρακολούθηση και διαχείριση των ασθενών με νεφρική ανεπάρκεια που υποβάλλονται σε κατ’ οίκον περιτοναϊκή κάθαρση. Το πρωτότυπο σύστημα ολοκληρώθηκε πρόσφατα και τέθηκε σε δοκιμαστική λειτουργία, ενώ συνεχώς επεκτείνεται και βελτιώνεται με στόχο την άμεση εφαρμογή του στο σύνολο των ασθενών σε περιτοναϊκή κάθαρση της ευρύτερης περιοχής που καλύπτει η Νεφρολογική Κλινική του ΔΠΘ.

Η νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου αντιμετωπίζεται με εξωνεφρική κάθαρση ή μεταμόσχευση νεφρού.  Η εξωνεφρική κάθαρση περιλαμβάνει την αφαίρεση των τοξινών από το αίμα διαμέσου μιας μεμβράνης, είτε με τη χρήση τεχνητής μεμβράνης που βρίσκεται έξω από το σώμα (αιμοκάθαρση σε Μονάδες Τεχνητού Νεφρού) είτε χρησιμοποιώντας το περιτόναιο ως φυσική μεμβράνη που βρίσκεται μέσα στο σώμα (περιτοναϊκή κάθαρση). Στην Ελλάδα τα στατιστικά δεδομένα από την Υπηρεσία Συντονισμού και Ελέγχου Εξωνεφρικής Κάθαρσης για το 2003 αναφέρουν σε αιμοκάθαρση με Τεχνητό Νεφρό 6276 ασθενείς, σε περιτοναϊκή κάθαρση 771 ασθενείς, και μεταμοσχευθέντες 1417, ενώ ο αριθμός των συγκεκριμένων ασθενών αυξάνει συνεχώς, κυρίως εξαιτίας της αύξησης των διαβητοπαθών. Η αιμοκάθαρση με Τεχνητό Νεφρό απαιτεί μετακίνηση στη Μονάδα Τεχνητού Νεφρού 3 φορές την εβδομάδα. Παρόλο που λειτουργούν πάνω από 100 Μονάδες Τεχνητού Νεφρού στην Ελληνική Επικράτεια, δεν επαρκούν για τις ανάγκες των νεφροπαθών, ενώ το πρόβλημα της μετακίνησης είναι ιδιαίτερα μεγάλο και η ποιότητα ζωής αυτών των ασθενών μειώνεται δραματικά.

Στην περιτοναϊκή κάθαρση, ένα ειδικό υγρό εισάγεται στην περιτοναϊκή κοιλότητα μέσα από ένα καθετήρα μόνιμα εμφυτευμένο στην κοιλιακή χώρα, παραμένει για ορισμένο χρονικό διάστημα και εξέρχεται. Η διαδικασία επαναλαμβάνεται μερικές φορές το 24ωρο (ανάλογα με τη μέθοδο) και γίνεται μέσω ειδικής φορητής συσκευής και των συστημάτων που διατηρεί ο ασθενής στο σπίτι του. Η περιτοναϊκή κάθαρση εφαρμόζεται στο σπίτι του ασθενούς ο οποίος επισκέπτεται το Νοσοκομείο για έλεγχο μόνο μία φορά το μήνα. Το ποσοστό εφαρμογής  της περιτοναϊκής κάθαρσης διαφέρει από χώρα σε χώρα και κυμαίνεται σε ποσοστά από 10-50%. Επίσης η περιτοναϊκή κάθαρση είναι καλύτερη από την αιμοκάθαρση με τεχνητό νεφρό για τα πρώτα χρόνια αιμοκάθαρσης και είναι η μέθοδος επιλογής σε χώρες με αναπτυγμένα προγράμματα μεταμόσχευσης (π.χ. Αγγλία και Καναδάς), αλλά και σε χώρες με μεγάλη πληθυσμιακή διασπορά.

Ασθενείς που υποβάλλονται σε περιτοναϊκή κάθαρση αναφέρουν καλύτερη ποιότητα ζωής και μεγαλύτερη ανοχή για την αναπηρία τους. Ωστόσο, σε αυτούς τους ασθενείς και τους οικείους τους δημιουργείται ένα έντονο πρόβλημα ανασφάλειας κατά τη χρήση του ειδικού εξοπλισμού χωρίς την άμεση παρακολούθηση ειδικού ιατρικού προσωπικού, που πολλές φορές είναι απαγορευτικό για την υιοθέτηση της μεθόδου. Επίσης, η αποτελεσματικότητα της μεθόδου και η αποφυγή σημαντικών για την υγεία και τη ζωή παρενεργειών καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από την επιλογή του σωστού σχήματος κάθαρσης, που σχεδιάζεται από τον ειδικό ιατρό και εξαρτάται μεταξύ των άλλων από παραμέτρους όπως: το βάρος του ασθενούς, σφίξεις και πίεση, όγκος και συχνότητα του υγρού διάλυσης που εισέρχεται και εξέρχεται, καθώς και το είδος του διαλύματος.  

Η πρωτότυπη τηλεματική υπηρεσία ΠΕΡΚΑ που αναπτύσσεται με πρωτοβουλία του ΔΠΘ, αφορά τη δημιουργία συστήματος για τη συλλογή των βιολογικών παραμέτρων που απαιτούνται για την παρακολούθηση της διαδικασίας της κατ’ οίκον περιτοναϊκής κάθαρσης, την αυτόματη αποστολή αυτών των στοιχείων και την βέλτιστη παρουσίασή τους στο ειδικό ιατρικό προσωπικό, ενώ συγχρόνως υποστηρίζει τη δυνατότητα επικοινωνίας ιατρού-ασθενούς, καθώς και τη γενική ενημέρωση του ασθενούς και των οικείων του. Έχει αναπτυχθεί ειδικό σύστημα για τη συλλογή των στοιχείων που αναφέρονται παραπάνω από οξύμετρο (SPO2 και σφίξεις), πιεσόμετρο, ζυγαριά και τη συσκευή ή το σύστημα περιτοναϊκής κάθαρσης, και την αυτόματη αποστολή τους μέσω τηλεφωνικής γραμμής ή κινητής τηλεφωνίας. Επίσης έχει αναπτυχθεί ειδικό λογισμικό για την αρχειοθέτηση, επεξεργασία, διαχείριση και παρουσίαση των παραπάνω στοιχείων στον ειδικό ιατρό, με τη δυνατότητα για έξυπνη ειδοποίηση και συναγερμό. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται σε θέματα διαλειτουργικότητας, ώστε το σύστημα να επιτρέπει απρόσκοπτη επικοινωνία με άλλες συμπληρωματικές εφαρμογές (όπως για παράδειγμα ηλεκτρονικός φάκελος υγείας).

Η τηλεματική υπηρεσία έχει αναπτυχθεί αρχικά στα πλαίσια του έργου «ΠΕΡΚΑ – Κατ’ Οίκον Υποστήριξη Περιτοναϊκής Κάθαρσης», με Επιστημονικό Υπεύθυνο τον Καθηγητή Νεφρολογίας του ΔΠΘ Βασίλη Βαργεμέζη. Το έργο είχε διάρκεια 24 μήνες (6/2006-5/2008)  και βασίστηκε σε κοινοπραξία του Τμήματος Ιατρικής του ΔΠΘ με δύο εταιρείες, την ALPHA Πληροφορική  (με έδρα την Αλεξανδρούπολη) και την VIDAVO (με έδρα τη Θεσσαλονίκη), ενώ συμμετείχε ως υπεργολάβος και η εταιρεία ΕXEDRON (με έδρα την Αλεξανδρούπολη). Το έργο έχει χρηματοδοτηθεί στα πλαίσια του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Μέτρο 2.1, Πρόγραμμα «Κοινοπραξίες Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης σε Τομείς Εθνικής Προτεραιότητας» που συγχρηματοδοτείται από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας, Υπουργείο Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Σήμερα η ερευνητική ανάπτυξη και υποστήριξη της υπηρεσίας ΠΕΡΚΑ συνεχίζεται και επεκτείνεται με την πρωτοβουλία του ΔΠΘ και τη συνδρομή των συνεργατών της κοινοπραξίας.  

Το έργο ΠΕΡΚΑ αποτελεί κοινοπραξία 3 φορέων:

1. Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Τμήμα Ιατρικής, Κλινική Νεφρολογίας
2. ΑLPHA Πληροφορική Α.Ε.
3. VIDAVO E.E.

Το Τμήμα Ιατρικής τουΔΠΘ, μεταξύ του λοιπού εκπαιδευτικού και ερευνητικού του έργου, παρέχει υπηρεσίες υγείας υψηλών προδιαγραφών στον πληθυσμό της ευρύτερης περιοχής του Νομού, της Περιφέρειας αλλά και όμορων περιοχών των γειτονικών κρατών. Το επίπεδο των υπηρεσιών υγείας που παρέχει έχει συγκρατήσει τον πληθυσμό της ευρύτερης ακριτικής περιοχής δίνοντας για πρώτη φορά ένα σημαντικό αίσθημα ασφάλειας, ενώ έχει κατορθώσει να προσελκύει ασθενείς και από άλλες περιοχές της Ελλάδας. Η εμπλοκή της Κλινικής Νεφρολογίας στο έργο ΠΕΡΚΑ τονίζει τον παραπάνω ρόλο, ενώ η κλινική εφαρμογή των αποτελεσμάτων του έργου ενισχύει σημαντικά την ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρει. Επίσης, το Τμήμα Ιατρικής του ΔΠΘ έχει να επιδείξει έναν έντονο προσανατολισμό προς την έρευνα και την χρήση νέων τεχνολογιών στην ιατρική άσκηση και εκπαίδευση. Στα πλαίσια του έργου, οι ερευνητικές εργασίες για την ανάπτυξη νέων αλγόριθμων επεξεργασίας δεδομένων και νέων εφαρμογών τηλεϊατρικής προσθέτουν και ενισχύουν την κατεύθυνση προς τεχνολογικό εκσυγχρονισμό.

Η εταιρία ALPHA μεταξύ των λοιπών δραστηριοτήτων της αναπτύσσεται έντονα στον χώρο της ανάπτυξης λογισμικού και ιδιαίτερα web-based εφαρμογών που ενσωματώνουν και διαχειρίζονται πολυποίκιλα μηνύματα και δεδομένα. Με το συγκεκριμένο έργο προσδοκά να κερδίσει επιπλέον βασική γνώση και εμπειρία στο συγκεκριμένο τεχνικό τομέα, που θα χρησιμοποιήσει άμεσα στις επιχειρηματικές της δραστηριότητες και την ανάπτυξη λύσεων και προϊόντων. Ιδιαίτερα σημαντικό ωστόσο όφελος για την εταιρία αποτελεί το γεγονός της συνεργασίας σε ερευνητικό επίπεδο στον χώρο της Ιατρικής και των υπηρεσιών για την κατ’ οίκον υποστήριξη ασθενών και γενικότερα πολιτών. Το έργο ΠΕΡΚΑ δίνει στην εταιρία την ευκαιρία να γνωρίσει τον συγκεκριμένο χώρο εφαρμογών και να αποκτήσει την απαραίτητη εμπειρία και γνώση για να αναπτύξει παραπέρα δραστηριότητες και προϊόντα για τον νευραλγικό χώρο της ιατρικής και της υγείας.

Βασικός στόχος της εταιρίας VIDAVO είναι η αποτελεσματική αξιοποίηση της τηλεματικής στην υγεία για την παροχή νέων, καινοτομικών υπηρεσιών που ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες ανάγκες τόσο των φορέων παροχής ιατρικής φροντίδας όσο και των ασθενών.  Μέσα από τη συνεχή παρακολούθηση του διεθνούς πεδίου και επιστημονικών εξελίξεων, η VIDAVO έχει εντοπίσει τη «στροφή» της υγείας προς την παρακολούθηση των ασθενών στο δικό τους χώρο.  Η υλοποίηση του έργου ΠΕΡΚΑ συμβάλει στην εδραίωση της εταιρείας στην ευρύτερη αγορά της τηλεματικής στην υγεία, καθώς δεν έχει εντοπιστεί κάποια παρόμοια υπηρεσία που να καλύπτει αποτελεσματικά τις καθημερινές ανάγκες ατόμων με νεφρική ανεπάρκεια. Σε αυτό το πλαίσιο, η εταιρία θα αξιοποιήσει επιχειρηματικά τα αποτελέσματα της εφαρμοσμένης έρευνας, προσεγγίζοντας μία πολυπληθή ομάδα χρηστών και διεισδύοντας σε μία νέα αγορά με πολλές προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης.  Μέσα από το έργο ΠΕΡΚΑ η εταιρία διευρύνει το φάσμα των ερευνητικών της δραστηριοτήτων ενώ διευρύνει και τη γεωγραφική κάλυψη των συνεργασιών της.

 

α/α	Παραδοτέο	Υπεύθυνος Φορέας	Ημερομηνία Ολοκλήρωσης
1	Έκθεση υφιστάμενης κατάστασης στην εφαρμογή της φορητής ΠΚ.	ΔΠΘ	31-10-2006
2	Έκθεση προτεινόμενων νέων υπηρεσιών για την κατ’ οίκον υποστήριξη ασθενών σε ΠΚ.	ΔΠΘ	31-10-2006
3	Έκθεση τεχνικής περιγραφής φορητών συσκευών και συστημάτων ΠΚ και λοιπών ιατρικών συσκευών απαραίτητων στην κατ’ οίκον ΠΚ.	VIDAVO	31-10-2006
4	Έκθεση διαθέσιμων τεχνολογιών για λήψη, καταγραφή και παρουσίαση ζωτικών βιοσημάτων και παραμέτρων.	ALPHA	31-10-2006
5	Έκθεση λειτουργικών προδιαγραφών του συστήματος.	ΔΠΘ	28-2-2007
6	Αρχιτεκτονική του συστήματος και τεχνικές προδιαγραφές συστήματος.	ALPHA	31-3-2007
7	Πρωτότυπη συσκευή λήψης και μετάδοσης σημάτων περιτοναϊκής κάθαρσης.	VIDAVO	30-9-2007
8	Πρωτότυπη συσκευή καταγραφής, αρχειοθέτησης και παρουσίασης σημάτων περιτοναϊκής κάθαρσης.	ALPHA	30-9-2007
9	Υποσύστημα επεξεργασίας και έξυπνων συναγερμών.	ΔΠΘ	30-9-2007
10	Ολοκληρωμένο πρωτότυπο σύστημα.	ALPHA	30-11-2007
11	Εγχειρίδιο χρηστών (ιατρικού προσωπικού και ασθενών).	ALPHA	30-11-2007
12	Έκθεση περιγραφής κλινικών εφαρμογών και αποτελεσμάτων κλινικού ελέγχου & ικανοποίησης.	ΔΠΘ	31-5-2008
13	Έκθεση περιγραφής δραστηριοτήτων διάδοσης των αποτελεσμάτων του έργου.	ΔΠΘ	31-5-2008
14	Μελέτη βιωσιμότητας.	ΔΠΘ	31-5-2008
15	Πλάνο αξιοποίησης αποτελεσμάτων.	ΔΠΘ	31-5-2008